آبکاری رودیوم فرایندی است که در آن لایه ای نازک بر روی سطح فلز دیگری مانند طلا یا نقره قرار می گیرد. این روکش باعث افزایش درخشندگی و زیبایی فلز پایه می شود و از آن در برابر خراش و اکسیده شدن محافظت می کند. رودیوم بعنوان یک فلز کمیاب و گرانبها شناخته می شود که ظاهره ای براق و نقره ای دارد. اما برخلاف نقره در برابر اکسیده و کدر شدن مقاوم است. به همین دلیل آبکاری رودیم محبوبیت زیادی به ویژه برای جواهرات، انگشتر، گردنبند، دستبند و … دارد.
در این مقاله به جزئیات مختلف در مورد این فلز گرانبها می پردازیم و سوالات متداول را بررسی می کنیم.
مزایای آبکاری رودیم چیست؟
آبکاری رودیوم مزایای بسیاری دارد که برخی از مهم ترین آنها عبارتند از:
- براق بودن و زیبایی آن: رودیوم با درخشش خاصی که دارد، موجب درخشش بیشتر جواهرات می شود. همین ویژگی این فلز موجب استفاده زیاد آن در ساخت و پوشش طلا، نقره و جواهر شده است.
- مقاومت بالا در برابر خراش و تغییر رنگ: رودیوم فلزی مقاوم در برابر خوردگی و همچنین اکسیده شدن است. به همین دلیل آبکاری رودیم به طلا و جواهرات کمک می کند که با مرور زمان دچار تغییر رنگ نشوند.
- ضد حساسیت بودن: بسیاری از افراد به فلزاتی مانند نیکل حساسیت دارند. آبکاری با رودیوم بعنوان لایه محافظتی عمل می کند که احتمال بروز حساسیت را کاهش می دهد.
- دوام و طول عمر بالا: یکی دیگر از ویژگی های مهم آبکاری رودیوم، دوام بالای آن است. این ویژگی سبب می شود جواهرات دارای پوشش رودیوم برای مدت طولانی تری شفافیت و کیفیت داشته باشند.
میزان دوام روکش رودیم چقدر است؟
دوام روکش رودیم به عوامل مختلفی مانند ضخامت روکش، نوع فلز پایه و شرایط استفاده بستگی دارد. به طور معمول اگر شرایط نگهداری مطلوبی داشته باشد می تواند بین ۶ ماه تا چند سال دوام داشته باشد. عواملی مانند تماس مداوم با آب، مواد شیمیایی و اصطکاک موجب کاهش دوام روکش می شود.
برای نگهداری بهتر است هنگام فعالیت های ورزشی و یا ظرف شستن، جواهراتی که دارای روکش رودیم هستند را از دستتان خارج کنید.
برای افزایش دوام توصیه می شود از جواهرات آبکاری شده با رودیوم به درستی مراقبت کنید و آن ها را دور از مواد شیمیایی قوی نگه دارید.
ضخامت روکش رودیم چقدر است؟
ضخامت روکش رودیوم معمولا در حدود ۰.۱ تا ۰.۵ میکرون است. هرچه این ضخامت بیشتر باشد، روکش مقاومت بیشتری در برابر آسیب و خراش خواهد داشت. به این نکته نیز توجه کنید که هرچه ضخامت بیشتر باشد، هزینه هم افزایش می یابد. انتخاب ضخامت باتوجه به نوع طلا و جواهر، میزان استفاده و هزینه مورد نظر انتخاب می شود.
محلول آبکاری رودیوم چیست؟
محلول آبکاری رودیم از عوامل اصلی در فرایند آبکاری به شمار می رود. این محلول دارای نمک های رودیوم است که در محیط اسیدی تولید می شود. جواهرات در این محلول غوطه ور می شوند و با ایجاد جریان الکتریکی، رودیوم به سطح فلز پایه منتقل می شود. حمام های آبکاری شامل دو نوع رایج هستند:
حمام سولفات رودیوم:
این نوع محلول حاوی سولفات رودیوم است که برای ایجاد یک لایه براق و مقاوم در برابر خوردگی استفاده می شود. این محلول با خلوص ۹۵% و غلظت ۱.۳ تا ۲ گرم مورد استفاده قرار می گیرد. علاوه بر این، مخلوط سولفات و فسفات مقاومت بیشتری ایجاد می کند.
حمام فسفات رودیوم:
این محلول با توجه به ترکیبات فسفاته، روکش مقاومی ایجاد می کند که در برابر خراشیدگی مقاومت بالایی دارد. این محلول با خلوص ۸۵% و دمایی حدود ۴۰ تا ۵۰ درجه سانتی گراد مورد استفاده قرار می گیرد.
کاربرد آبکاری رودیوم چیست؟
آبکاری رودیوم کاربردهای مختلفی دارد که به چند مورد از آن اشاره می کنیم:
- طلا و جواهرات: عمده ترین کاربرد آبکاری رودیوم در صنعت طلا و جواهر است. طلای سفید و نقره با یک لایه از این محلول پوشانده می شوند تا درخشان تر بنظر برسند.
- ساعت سازی: در ساخت ساعت های لوکس، آبکاری رودیوم بر روی قطعات مختلف آن صورت می گیرد تا مقاومت و درخشندگی بیشتری داشته باشد.
- صنعت خودرو: در ساخت خودروهای لوکس، قطعاتی از جنس رودیوم به کار می رود تا در برابر خوردگی مقاوم شود.
آیا آبکاری رودیوم خطرناک است؟
آبکاری رودیوم به تنهایی خطری برای مصرف کننده ایجاد نمیکند. با این حال، فرایند آبکاری نیازمند تجهیزات ویژه و نکات ایمنی است. حمام های رودیوم معمولا اسیدی هستند و هنگام کار باید اصول ایمنی انجام شود. برای جلوگیری از هرگونه آسیب احتمالی بهتر است که این کار توسط متخصصین انجام شود.
آیا آبکاری رودیوم بر روی قیمت جواهرات تاثیر می گذارد؟
پاسخ به این سوال مثبت است. این افزایش قیمت هم به دلیل گران قیمت بودن فلز رودیوم و فرابند آبکاری است. جواهراتی که با رودیوم پوشیده می شوند به دلیل درخشندگی، ویژگی ضد حساسیت و مقاومت بالا، ارزش بیشتری دارد که در نتیجه قیمت بالاتری نیز خواهد داشت.
نکات مهم در مراقبت از جواهرات آبکاری شده با رودیوم
- پرهیز از تماس با مواد شیمیایی: طلا و جواهرات پوشیده شده با رودیوم نباید با مواد شیمیایی قوی مانند عطر و شوینده ها تماس پیدا کنند.
- پرهیز از اصطکاک شدید: ایجاد خراش بر روی پوشش رودیوم موجب کاهش درخشندگی آن می شود. بهتر است این جواهرات را جدا از سایر جواهرات نگه دارید.
- شستن با آب و صابون ملایم: برای تمیزی این نوع جواهرات بهتر است از صابون های ملایم استفاده کنید که موجب ایجاد خراش نشود.
نتیجه گیری
آبکاری رودیوم از بهترین روش ها برای افزایش درخشندگی و طول عمر طلا و جواهر است. این روش علاوه بر زیبایی و مقاومت، قابلیت ضد حساسیت هم نیز دارد. در مقاله بالا به موارد مختلف در مورد آبکاری با رودیوم پرداختیم. برای اطلاع از قیمت و نحوه انجام این کار می توانید با شماره تماس های گالری طلا دلسام ارتباط برقرار کنید.
